Czy kryterium oceny ofert zatrudnienia określonej ilości osób na umowę o pracę znajduje uzasadnienie w przepisach Pzp?

W ocenie Zamawiającego również zarzuty dotyczące kryterium „pracownicy zatrudnieni do odbioru odpadów” są bezzasadne.

W celu zapewnienia dobrej organizacji procesu realizacji umowy Zamawiający postawił kryterium „pracownicy zatrudnieni do odbioru odpadów”. Ustawodawca art. 91 ust. 2 ustawy Pzp wskazał przykładowy katalog kryteriów oceny ofert. Przedmiotowe kryterium jest jednym z wymienionych we wskazanym artykule, gdyż odnosi się do organizacji pracy wykonawcy. Ma również bezpośredni związek z przedmiotem zamówienia, gdyż Zamawiający wymaga tylko zatrudnienia osób do odbioru odpadów. Im więcej będzie zatrudnionych osób do realizacji zamówienia tym wykonawca daje gwarancję należytego wykonania umowy. Zamawiający nie będzie dokonywał oceny ofert z uwzględnieniem zatrudnienia wszystkich osób u danego wykonawcy, lecz zatrudnienia w określonej ilości osób, które faktycznie będą wykonywać konkretne czynności (określone w SIWZ) w ramach niniejszego zamówienia. To, iż wprowadzenie kryterium „pracownicy zatrudnieni do odbioru odpadów” jest możliwe i zasadne potwierdza również wyrok KIO z dnia 6 sierpnia 2015 r., KIO 1607/15.

Zamawiający przyznaje punkty w postawionym kryterium za osoby dodatkowo wskazane do realizacji zamówienia, doprecyzowując jednocześnie w opisie kryterium, iż mają być one zatrudnione na umowę o pracę. Jest to wyłącznie doprecyzowanie sposobu wykonania przedmiotu zamówienia za pomocą dodatkowych osób i jednocześnie wypełnienie obowiązku wynikającego z art. 29 ust. 3a ustawy Pzp.

Nie stanowi zatem samodzielnego kryterium oceny ofert sam fakt zatrudnienia na umowę o pracę. Wykonawca bowiem będzie miał przyznawane punkty za dodatkowy personel przeznaczony do realizacji zamówienia. Oczywistym zaś jest, iż zgodnie z art. 29 ust. 3a ustawy Pzp Zamawiający jest obowiązany wskazać w SIWZ wszystkie czynności, których wykonanie będzie zawierało cechy stosunku pracy.

W przedmiotowym postępowaniu Zamawiający jednoznacznie określił te czynności i wymaga, by do ich wykonania co najmniej 50 osób było zatrudnionych na umowę o pracę. Zamawiający zobowiązany jest zatem do wskazania Wykonawcy wszystkich czynności co do których zajdzie konieczność zatrudnienia na umowę o pracę.

Ponieważ w SIWZ wskazano iż czynności odbioru odpadów wymagają zatrudnienia na umowę o pracę, to jasnym jest w ocenie Zamawiającego, iż w przypadku gdy Wykonawca w ramach kryterium zadeklaruje, iż zwiększy ilość pracowników do wykonania przedmiotu zamówienia we wskazanym wyżej zakresie musi także zatrudnić tych pracowników na umowę o pracę, by wypełnić obowiązek wynikający z art. 29 ust. 3a ustawy Pzp.

Zamawiający wskazał, że ma prawo do takiego ustalania kryteriów oceny ofert, które w jego ocenie spełnią zamierzenia wynikające z realizacji przedmiotu zamówienia. Odwołujący twierdził, że zastosowane kryterium „pracownicy zatrudnieni do odbioru odpadów’ nie jest związane z przedmiotem zamówienia i nie decyduje o jakości i możliwości realizacji zamówienia. Z tym twierdzeniem nie zgodził się Zamawiający. Przedmiotem zamówienia jest odbieranie śmieci z nieruchomości. Jest to zamówienie specyficzne i specjalistyczne. Wykonawca musi posiadać nie tylko specjalistyczny sprzęt do odbioru śmieci ale także ludzi, którzy wykonają to zamówienie.

Intencją Zamawiającego jest premiowanie tych wykonawców, którzy będą zatrudniać liczbę osób większą niż minimum określone w przedmiocie zamówienia.

Krajowa Izba Odwoławcza zwróciła uwagę, że ustalenie w kryterium oceny ofert zatrudnienia określonej ilości osób na umowę o pracę nie znajduje uzasadnienia w przepisach ustawy Pzp. W pierwszej kolejności wskazać należy, co słusznie podniósł Zamawiający, że ustawa Pzp, a mianowicie kryteria oceny ofert wynikające z treści art. 91 ust. 2 ustawy Pzp nie stanowią katalogu zamkniętego, co wynika z użycia określenia „w szczególności”. Rozważając jednak zastosowanie w postępowaniu innego kryterium niż wynikające wprost z ustawy wymaga ustalenia przede wszystkim, czy odnosi się ono do przedmiotu zamówienia. W ocenie Krajowej Izby Odwoławczej fakt, że przedmiot zamówienia będzie wykonywany przez osoby pozostające w stosunku pracy, a w istocie założenie, że oferta może być oceniana według kryterium liczby zatrudnionych pozostających w stosunku pracy, nie znajduje podstaw w przepisach ustawy Pzp. Krajowa Izba Odwoławcza zauważa, że jakkolwiek wymóg wykazania się osobami pozostającymi w stosunku pracy może, zgodnie z przepisem art. 29 ust. 3a ustawy Pzp stanowić element opisu przedmiotu zamówienia, jako wynikający literalnie z przepisu, to przepisy dotyczące kryteriów oceny ofert nie wskazują na taką możliwość.

Co więcej, również treść art. 29 ust. 3a ustawy Pzp stanowi o osobach wykonujących określone przez zamawiającego czynności w zakresie realizacji zamówienia, nie zaś o liczbie tych osób. Ponadto istotnym jest spostrzeżenie, że opis kryteriów społecznych w art. 22 ustawy Pzp wyraźnie stanowi, że ma się ono odnosić do osób których aktywizacja zawodowa jest trudniejsza, nie zaś polegać samej formie nawiązania stosunku pracy (tak też: Krajowa Izba Odwoławcza w wyroku z dnia 28 listopada 2016 r., KIO 2152/16). Jednocześnie zaznaczenia wymaga, że kryterium liczby zatrudnionych na umowę o pracę dotyczy właściwości wykonawcy i stanowi ingerencję w sposób i wewnętrzną organizację realizacji przez danego wykonawcę zamówienia, dlatego też należy uznać je za niedozwolone w świetle art. 91 ust. 3 ustawy Pzp.

Co więcej, kryterium takie jak słusznie podnosił Odwołujący prowadziłoby do ograniczenia dostępu do zamówienia małym i średnim przedsiębiorcom, zdolnym w sposób prawidłowy wykonać dane zamówienie.

 

Wyrok z dnia 6 września 2018 r., KIO 1696/18
Źródło:  www.uzp.gov.pl