Dla skutecznego zastrzeżenia informacji objętych tajemnicą przedsiębiorstwa, wykonawca zobowiązany jest jednoznacznie określić, które informacje podlegają ochronie jako tajemnica przedsiębiorstwa?

Rozpoznając odwołanie w granicach podniesionych zarzutów Izba uznała, że podlega ono uwzględnieniu.   

Za zasadny Izba uznała zarzut naruszenia przez Zamawiającego art. 8 ust. 1 i 3 ustawy Pzp w zw. art. 11 ust. 4 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji w zw. z art. 7 ust. 1 i 3 ustawy Pzp przez zaniechanie odtajnienia treści wyjaśnień złożonych przez wykonawcę B. w trybie art. 90 ust. 1 ustawy Pzp, pomimo, że wykonawca B. nie wykazał łącznego wystąpienia przesłanek z art. 11 ust. 4 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.

Na wstępie wskazać należy, że jawność postępowania jest naczelną zasadą postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. Przejawia się ona w szeregu czynności, do których zobowiązany jest zamawiający prowadzący postępowanie i oznacza obowiązek zapewnienia wszystkim zainteresowanym podmiotom dostępu do informacji związanych  z postępowaniem o udzielenie zamówienia. Zamawiający może ograniczyć dostęp do informacji związanych z postępowaniem tylko w przypadkach określonych w ustawie (art. 8 ust. 2 ustawy Pzp). Ww. zasada doznaje ograniczenia w ust. 3 art. 8 ustawy Pzp, który stanowi, że nie ujawnia się informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, jeżeli wykonawca, nie później niż  w terminie składania ofert lub wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu, zastrzegł, że nie mogą być one udostępniane oraz wykazał, iż zastrzeżone informacje stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa. Przepis art. 8 ust. 3 ustawy Pzp, określa również moment, w którym wykonawca zobowiązany jest zastrzec i wykazać zasadność utajnienia danych informacji zawartych w ofercie wskazując, iż powinno to nastąpić najpóźniej do upływu terminu składania ofert. W odniesieniu do dokumentów przedstawianych na późniejszych etapach postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, należy przyjąć, że zasadność zastrzeżenia zawartych w nich informacji musi być wykazana wraz ze złożeniem takiego dokumentu. Zauważenia przy tym wymaga, że ratio legis ww. przepisu, który uprawnia wykonawców do zastrzeżenia określonych informacji tajemnicą przedsiębiorstwa z jednej strony, ale z drugiej nakłada obowiązek w postaci wykazania skuteczności takiego zastrzeżenia, było ograniczenie nadużywania przez wykonawców ww. instytucji w celu uniemożliwienia weryfikacji przez konkurentów spełniania wymagań postawionych przez zamawiającego w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego.

Jak wynika z art. 8 ust. 3 ustawy Pzp, dla skutecznego zastrzeżenia informacji objętych tajemnicą przedsiębiorstwa, wykonawca zobowiązany jest jednoznacznie określić, które informacje podlegają ochronie jako tajemnica przedsiębiorstwa, a także wykazać spełnienie przesłanek określonych w art. 11 ust. 4 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Izba stoi na stanowisku, iż obowiązek „wykazania” oznacza coś więcej aniżeli jedynie wyjaśnienie przyczyn objęcia tajemnicą przedsiębiorstwa poszczególnych informacji. Pod tym pojęciem należy rozumieć nie tylko złożenie samego oświadczenia, że określone informacje stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa, ale również, w konkretnych okolicznościach stanu faktycznego, udowodnienie, czy co najmniej uprawdopodobnienie, ziszczenia się poszczególnych przesłanek z art. 11 ust. 4 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Jednocześnie wskazać należy, że to od charakteru i rodzaju informacji zależy czy wystarczającym będzie jedynie przedstawienie stosownego wyjaśnienia z powołaniem się na określone uwarunkowania gospodarcze, zasady działania na danym rynku, czy też niezbędne będzie przedstawienie dowodów. Jakkolwiek z obowiązku „wykazania” nie można wywodzić bezwzględnego obowiązku potwierdzenia dowodami zaistnienia każdej  z przesłanek z art. 11 ust. 4 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, to jednak poprzestanie wyłącznie na oświadczeniu wykonawcy niejednokrotnie nie będzie mogło być uznane za wystarczające.

Aby wykazać skuteczność zastrzeżenia danych informacji, wykonawca zobowiązany jest wykazać łączne wystąpienie następujących przesłanek definicji legalnej tajemnicy przedsiębiorstwa, o których mowa w art. 11 ust. 4 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji:

  1. informacja ma charakter techniczny, technologiczny, organizacyjny
  2. przedsiębiorstwa lub inny posiadający wartość gospodarczą,
  3. informacja nie została ujawniona do wiadomości publicznej,
  4. podjęto w stosunku do niej niezbędne działania w celu zachowania poufności.

Do obowiązków Zamawiającego należy zbadanie, czy w konkretnej sytuacji wystąpiły wskazane wyżej przesłanki (uchwała SN z 21 października 2005 r., sygn. akt III CZP 74/05). Zaniedbanie wykonawcy przejawiające się w braku łącznego wykazania przesłanek,  o których mowa powyżej, obciąża wykonawcę zastrzegającego informacje jako tajemnicę przedsiębiorstwa i zwalnia tym samym zamawiającego z obowiązku zachowania określonych informacji w poufności.

Mając powyższe na uwadze, Izba stwierdziła, że w przedmiotowej sprawie wykonawca B. nie sprostał ciężarowi wykazania przesłanek określonych w art. 11 ust. 4 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Co więcej, w ocenie Izby, wykonawca B. nie podjął nawet próby wykazania, że zastrzeżone przez tego wykonawcę w piśmie z dnia 26 października 2018 r. informacje stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa.  

Wykonawca B. poprzestał jedynie na oświadczeniu złożonym w piśmie z dnia 26 października 2018 r., że zastrzega treść stron od 10 do 19 wyjaśnień, jak też na dołączeniu do pisma oświadczenia zatytułowanego „Informacje potwierdzające zasadność zastrzeżenia informacji jako tajemnicy przedsiębiorstwa” oraz Regulaminu określającego zasady klasyfikacji, ochrony i udostępniania informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa B. Sp. z o.o. Izba stwierdziła, że ww. Informacja to nic innego, jak oświadczenie, że załączone do niej dokumenty, bez wskazania na te dokumenty, stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa. Wykonawca B. w oświadczeniu tym jedynie wymienił przesłanki z art. 11 ust. 4 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, nie podejmując próby wykazania rzeczywistego ich zaistnienia choćby przez złożenie stosownego wyjaśnienia. Dodatkowo, wykonawca B. w przedmiotowej sprawie w żaden sposób nie opisał i nie wykazał Zamawiającemu, w czym należy upatrywać wartości gospodarczej tego, że zastrzeżone informacje pozostaną poufne. Podkreślić przy tym należy, że przesłanka „posiadający wartość gospodarczą” odnosi się nie tylko do informacji „innej”, ale także informacji technicznej, technologicznej i organizacyjnej. Za niewystarczające należy uznać zatem stwierdzenie, że dana informacja ma charakter techniczny, technologiczny czy organizacyjny, ale musi także ona przedstawiać pewną wartość gospodarczą dla wykonawcy właśnie z tego powodu, że pozostanie poufna. Taka informacja może być dla wykonawcy źródłem zysków lub pozwalać wykonawcy na zaoszczędzenie określonych kosztów. Okoliczności te powinny być jednak Zamawiającemu wykazane. Podobnie, w żadnej mierze nie można uznać za wystarczające dla skutecznego uznania zastrzeżenia tajemnicy przedsiębiorstwa załączenia do pisma z dnia 26 października 2018 r. ww. Regulaminu. Regulamin ten stanowi dokument określający metody działania wykonawcy B., jednak nie odnosi się do konkretnych informacji, zastrzeżonych w przedmiotowym postępowaniu jako tajemnica przedsiębiorstwa, nie wskazuje na wypełnienie przesłanek z art. 11 ust. 4 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.  

Wobec prymatu zasady jawności postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, Izba stwierdziła, że zaniedbanie wykonawcy B. przejawiające się w braku wykazania istnienia ustawowych przesłanek zastrzeżenia części wyjaśnień co do wysokości zaoferowanej ceny jako tajemnicy przedsiębiorstwa, obciąża tego wykonawcę i zwalnia Zamawiającego z obowiązku zachowania określonych informacji w poufności. Co za tym idzie, brak jest podstaw do zatajenia takich informacji np. przed innymi podmiotami ubiegającymi się o przedmiotowe zamówienie.

 

Wyrok z dnia 27 listopada 2018 r., KIO 2325/18
Źródło:  www.uzp.gov.pl