Zdaniem Krajowej Izby Odwoławczej proste arytmetyczne porównanie nie może przesądzać o konieczności odrzucenia jednej z ofert. Okolicznością notoryjną, a więc niewymagającą żadnego dowodu jest fakt, że na cenę oferty ma wpływ cały szereg okoliczności i czynników indywidualnie dotyczących każdego przedsiębiorcy. Różne podmioty, o odmiennej historii na rynku, różnej wiarygodności finansowej, różnych relacjach handlowych, właściwym dla siebie potencjale technicznym i zawodowym oraz własnym know-how, są w stanie zaoferować różne ceny ofertowe, co nie świadczy o rażąco niskiej cenie, a o prawidłowym działaniu konkurencyjnej gospodarki. Argumentacja ta posiada odzwierciedlenie w wyjaśnieniach sposobu kalkulacji ceny przystępującego, gdzie wskazywano na korzystne warunki, indywidualnie dostępne dla przedsiębiorcy, a także na posiadane przez wykonawcę know-how realizacji tego typu zamówień, oparte na posiadanym doświadczeniu, co powoduje możliwość zaoferowania przez przystępującego spornej ceny na przyjętym poziomie.
Dokonana przez Krajową Izbę Odwoławczą kontrola czynności w postępowaniu skutkowała stwierdzeniem, że przystępujący wykazał, że posiada uzasadnione podstawy do przyjęcia ceny za C1 w wysokości 0,26 zł brutto. Wyjaśnienia z dnia 15 marca 2022 r. w sposób pełny i wiarygodny odpowiadają na wezwanie zamawiającego, przedłożono wraz z nimi dowody (umowy i faktury), które są komplementarne z wyjaśnieniami i jednoznacznie je potwierdzają. Ponieważ omawiane wyjaśnienia zostały objęte przez wykonawcę tajemnicą przedsiębiorstwa i nie zostały odtajnione przez zamawiającego (co nie zostało także zaskarżone przez odwołującego), skład orzekający odniesie się do zastrzeżonych informacji w sposób ogólny, bez ujawniania konkretnych, utajnionych danych.
Na stronach 2 - 5 wyjaśnień przedstawiono szczegółowe kalkulacje dotyczące ceny za demontaż, transport i unieszkodliwienie wyrobów zawierających azbest. W wyjaśnieniach zawarto konkretne składniki cenowe, które składają się na przyjętą cenę, poparte drobiazgowymi wyliczeniami. Zaś na str. 6 - 8 wyjaśnień przedstawiono wytłumaczenie przyjęcia niższej ceny za usługę wymagającą wykonania większego zakresu pracy, tj. demontażu, zapakowania, transportu i przekazania na składowisko 1 kg wyrobów zawierających azbest od usługi wymagającej wykonania mniejszego zakresu czynności, tj. zapakowania, transportu i przekazania na składowisko 1 kg wyrobów zawierających azbest. Poparte dowodami wyjaśnienia przystępującego, oparte na doświadczeniu wykonawcy (także należyte wykonanie analogicznego zamówienia w 2021 r.) szczegółowo odnoszą się do sposobu realizacji zamówienia, w tym zawierają porównanie wykonywania obu usług - z demontażem i bez demontażu, co przełożono na niższy koszt. Omawiane wyjaśnienia zostały przez Izbę uznane za spójne, logiczne i przekonujące. Racjonalnie wyjaśniono różnice w zaoferowanych cenach, a także pokazano metodę realizacji zamówienia usługi C1 powodującą niższy jej koszt dla przedsiębiorcy, co ma odzwierciedlenie w cenie zaoferowanej dla zamawiającego. Skoro więc przystępujący w sposób prawidłowy udowodnił, że jego cena jest realna i rynkowa, to nie doszło do zaoferowania ceny rażąco niskiej.
Natomiast odwołujący nie zdecydował się na wskazanie w odwołaniu okoliczności potwierdzających, że usługa z demontażem wymaga znacznego, dodatkowego zaangażowania sprzętu i zasobów kadrowych, odwołanie sprowadza się do zapewnień strony, że tak jest. O ile każdy z wykonawców przyjmuje sposób realizacji umowy zgodny z własnym know-how i posiadanym zapleczem technicznym, to Izba nie miała z czym skonfrontować wyjaśnień przystępującego, co spowodowało oddalenie odwołania w tym zakresie.
Zarzut zaniechania odrzucenia oferty ze względu za zaoferowanie rażąco niskiej ceny nie może sprowadzać się do ogólnikowych twierdzeń, że cena jest rażąco niska. Nic nie stało na przeszkodzie, aby odwołujący przedstawił model kalkulacji lub ogólne wyliczenia, które doprowadziły go do postawienia omawianego zarzutu. Odwołujący zaś w sposób niezasadny uznał, że ciężar dowodowy przerzucony na wykonawcę, którego cena ofertowa jest kwestionowana, posiada charakter absolutny i wystarczającym jest samo zakwestionowanie poziomu ceny, tak jakby nie była ona szczegółowo wyjaśniania. Udzielając wyjaśnień przystępujący dostarczył już materiał dowodowy na poparcie swoich kalkulacji cenowych, a więc sprostał ciężarowi nałożonemu na niego przez przepisy prawa – w przypadku uznania tego materiału za prawidłowy nie sposób jest odnaleźć w regulacjach p.z.p. obowiązku dalszego dowodzenia okoliczności już dostatecznie wyjaśnionej w toku postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. Przyjmując koncepcję powstania domniemania zaoferowania rażąco niskiej ceny w wyniku wezwania wykonawcy do złożenia wyjaśnień, należy stwierdzić, że domniemanie to zostało przez przystępującego obalone w wyniku złożenia wyjaśnień wraz z dowodami. Ponadto, pomimo że na wykonawcy wezwanym do złożenia wyjaśnień sposobu wyliczenia ceny spoczywa ciężar wykazania, że jego cena nie jest rażąco niska, czemu sprostano poprzez złożenie wyjaśnień z dowodami, to jednocześnie nie zwalnia to odwołującego z wykazania zasadności stawianych przez niego zarzutów (art. 516 ust. 1 pkt 7 i 10 ustawy Pzp).
Przyjęte przez przystępującego założenia potwierdza trzecia oferta, która została złożona w postępowaniu, a odrzucona przez zamawiającego, gdzie również cena za usługę z demontażem jest znacząco niższa od ceny za sam transport i unieszkodliwienie wyrobów z azbestem (ppkt 3 pkt III okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia).
Konkludując, nie znalazło potwierdzenia w materiale procesowym, aby przystępujący nie miał uzasadnionych podstaw do zaoferowania ceny C1 na poziomie 0,26 zł brutto. Wyjaśnienia wykonawcy udowadniają ekwiwalentny poziom ceny, zaś odwołujący nie wykazał okoliczności przeciwnej, zatem zarzut naruszenia przez zamawiającego art. 226 ust. 1 pkt 8 ustawy Pzp został przez Izbę oddalony jako bezzasadny. Nie potwierdził się także zarzut naruszenia art. 226 ust. 1 pkt 7 p.z.p. w zw. z art. 15 ust. 1 pkt 1 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, oparty na tych samych okolicznościach faktycznych odwołania. Wykazanie przez przystępującego w złożonych wyjaśnianiach rynkowego charakteru ceny, który zapewni prawidłowe wykonanie przedmiotu zamówienia powoduje, że nie mógł zostać uwzględniony także zarzut złożenia oferty w warunkach czynu nieuczciwej konkurencji.
Wyrok z dnia 13 kwietnia 2022 r., KIO 823/22
Źródło: www.uzo.gov.pl