Jak należy poprawić w ofercie nieprawidłową stawkę podatku VAT?

Zamawiający w SIWZ ustalił jakie stawki podatku VAT wykonawcy powinni zastosować dla określonej grupy robót.

Zdaniem odwołującego oferta Konsorcjum była nieprawidłowa, gdyż zawierała wadliwe stawki podatku VAT.

Odwołujący podał, że po złożeniu przez Konsorcjum oferty doszło do jej zmiany, poprzez zmianę jej ceny po poprawieniu stawki podatku VAT przez zamawiającego. 

Pomimo podania złej stawki podatku VAT przez Konsorcjum w ofercie, zamawiający dokonał wyboru tej oferty jako najkorzystniejszej w postępowaniu. Z powyższym rozstrzygnięciem zamawiającego odwołujący się nie zgodził, albowiem ocena oferty, a w konsekwencji wybór najkorzystniejszej oferty, odbyły się z naruszeniem prawa. W ocenia odwołującego niedopuszczalne było zastosowanie przez zamawiającego poprawy treści oferty w oparciu o przepis art. 87 ust. 2 pkt 3 Pzp2004 (aktualnie art. 223 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp) w celu poprawienia ceny w złożonej przez Konsorcjum ofercie.

Zamawiający wezwał Konsorcjum do złożenia wyjaśnień w przedmiocie ceny ofertowej.

Zdaniem odwołującego zamawiający nie mógł zastosować art. 87 ust. 2 pkt 3 Pzp2004, ponieważ  nie mamy do czynienia z omyłką, która może być poprawiana na zasadzie art. 87 ust. 2 pkt 3 Pzp2004. Oferta Konsorcjum w zakresie określenia ceny nie nasuwała żadnych wątpliwości interpretacyjnych. W szczególności nie wymagała wykładni. Określona w ofercie Konsorcjum cena, została zbudowana z naruszeniem prawa, tj. z zastosowaniem wadliwych stawek podatku VAT, a tego rodzaju błąd określenia ceny nie wymaga wykładni oświadczenia, lecz wiąże się z koniecznością odrzucenia oferty wadliwej. Zgodnie z ugruntowanym orzecznictwem błędne podanie stawki podatku VAT stanowi błąd w obliczeniu ceny, który nie podlega poprawie i skutkuje koniecznością odrzucenia oferty w oparciu o art. 89 ust. 1 pkt 6 ustawy Pzp.

W ocenie odwołującego w ocenianym przypadku doszło do zmiany oferty w zakresie jej niezmiennego elementu tj. ceny. Doszło do swoistych negocjacji zamawiającego z wykonawcą co do stawek podatku VAT.

Krajowa Izba Odwoławcza oddaliła odwołanie

W ocenie Krajowej Izby Odwoławczej, w sytuacji, kiedy wykonawca w ramach wyjaśnień oświadczył, że nastąpiła w formularzu omyłka w zakresie stawki podatku VAT i powinna być wpisana stawka wskazana w SIWZ, to zamawiający nie miał innej możliwości postępowania, jak dokonać poprawy omyłki w tym zakresie w oparciu o przepis art. 87 ust. 2 pkt 3 Pzp2004. 

Z ugruntowanej linii orzeczniczej wynika, że wyjaśnienia udzielone przez wykonawcę w trybie art. 87 ust. 1 Pzp2004 (aktualnie art. 223 ust. 1 ustawy Pzp) stanowią jego oświadczenie woli, którym jest on związany na równi ze złożoną ofertą. 

Przechodząc do kwestii możliwości dokonania poprawy stawki podatku VAT Krajowa Izba Odwoławcza kierowała się stanowiskiem wynikającym z uchwał Sądu Najwyższego z dnia 20 października 2011 r., III CZP 52/11 i III CZP 53/11. Zgodnie z nimi w wypadku wskazania w SIWZ (co miało miejsce w postępowaniu) stawki podatku VAT, to rola zamawiającego sprowadza się do weryfikacji złożonych ofert po tym kątem i ewentualnego rozważenia zastosowania art. 87 ust. 2 pkt 3 Pzp2004 jeśli zaistnieją przesłanki ku temu. Naturalnie inaczej jest, gdy zamawiający stawki podatku nie wskazał to wtedy na wykonawcach spoczywa obowiązek ustalenia prawidłowej stawki. Podkreślić należy za stanowiskiem Sądu Najwyższego, wskazanym w tych uchwałach, że podstawowym dokumentem, który jest niezbędny do przeprowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia jest SIWZ. Na podstawie zawartych w nim warunków, wykonawcy przygotowują ofertę, jej bowiem treść jest wiążąca tak dla wykonawcy jak i dla zamawiającego.

W SIWZ zamawiający, podając sposób obliczenia ceny (zob. art. 36 ust. 1 pkt 12 Pzp2004), może również określić stawkę podatku VAT. Jeżeli zatem, zamawiający w SIWZ w części dotyczącej sposobu obliczenia ceny, wskazał stawkę podatku VAT wówczas kontrola oferty w tym zakresie może sprowadzać się do poprawienia oferty. 

Jeżeli jednak zamawiający opisując w SIWZ sposób obliczenia ceny nie zawarł żadnych wskazań dotyczących stawki podatku VAT, wówczas oferta zawierająca stawkę podatku VAT niezgodną z obowiązującymi przepisami podlega odrzuceniu na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 6 Pzp2004 (aktualnie art. 226 ust. 1 pkt 10 ustawy Pzp).

Jednocześnie art. 89 ust. 1 pkt 6 Pzp2004 stanowi, że zamawiający ma obowiązek odrzucić ofertę zawierającą błąd w obliczeniu ceny. 

Jeśli więc poprawienie nie jest możliwe powinno to skutkować odrzuceniem oferty. 

Podkreślić należy, że w przedmiotowym stanie faktycznym, stawka ostatecznie była znana w wyniku modyfikacji SIWZ.

W ocenie Krajowej Izby Odwoławczej nie jest zasadne stanowisko odwołującego, że aby zamawiający mógł dokonać poprawy treści oferty w oparciu o przepis art. 87 ust. 2 pkt 3 Pzp2004, to omyłki powinny mieć taki charakter, by czynności ich poprawy zamawiający mógł dokonać samodzielnie, bez udziału wykonawcy. Taki wymóg dotyczy tylko oczywistych omyłek pisarskich i rachunkowych.

W przypadku innych omyłek o których mowa w art. 87 ust. 2 pkt 3 Pzp2004 skuteczność czynności poprawy omyłki jest uzależniona od zgody na poprawę przez wykonawcę. Natomiast przy poprawie oczywistych omyłek taka zgoda wykonawcy nie jest wymagana. 


Wyrok z dnia 27 kwietnia 2021 r., KIO 760/21 
Źródło:  www.uzp.gov.pl