Uzasadnienie skrócenia terminu składania ofert w przetargu nieograniczonym

W ocenie odwołującego podany przez zamawiającego termin składania ofert jest krótszy niż wymagany przez art. 138 ust. 1 ustawy Pzp termin 35 dni i w SWZ zamawiający nie zawarł powodów zastosowania art. 138 ust. 2 pkt 2 ustawy Pzp, w szczególności nie podał z jakich przyczyn zachodzi i na czym polega pilna potrzeba udzielenia zamówienia i dlaczego skrócenie terminu składania ofert jest uzasadnione. 

W ocenie odwołującego treść ogłoszenia o zamówieniu i treść SWZ nie zawierały żadnego uzasadnienia zamawiającego, z którego wynikałby rodzaj okoliczności powodujących, iż wystąpiła przesłanka pilności, a dochowanie ustawowego terminu z art. 138 ust. 1 ustawy Pzp nie była możliwa. Zamawiający wyłącznie przywołał art. 138 ust. 2 pkt 2 ustawy Pzp, ale w żaden sposób nie przedstawił nie tylko obiektywnych, ale jakichkolwiek przesłanek pozwalających mu na wyznaczenie krótszego terminu składnia ofert.

Zdaniem odwołującego przedstawienie takiego uzasadnienia obowiązkiem zamawiającego, którego wypełnienie powinno nastąpić przynajmniej w ogłoszeniu o zamówieniu, ale również w SWZ. Brak jego wykonania obciąża zamawiającego, a rolą wykonawcy nie jest domyślanie się okoliczności, którymi kierował się zamawiający lub występowanie do zamawiającego o sporządzenie i przesłanie takiego uzasadnienia. Takie zaniechanie stanowi naruszenie art. 138 ust. 2 pkt 2 ustawy Pzp poprzez brak spełnienia wymaganych nim przesłanek pozwalających na skorzystanie z przewidzianej możliwości wyznaczenia krótszego terminu składania ofert.

W wyroku z dnia 14 lipca 2023 r., KIO 1844/23, Krajowa Izba Odwoławcza uznała, że intencją ustawodawcy przy wprowadzeniu przepisu art. 138 ust. 2 ustawy Pzp z, było objęcie jego dyspozycją szerokiego katalogu przypadków, w których możliwym będzie skrócenie terminu składania ofert - w tym również przypadków, które zamawiający mógł przewidzieć lub które wynikają z przyczyn, za które odpowiada zamawiający. 

Potwierdzenie powyższego znajduje się również w dyrektywie 2014/24/UE, która w motywie 46 wskazuje, że: „Instytucje zamawiające powinny mieć możliwość skrócenia niektórych terminów mających zastosowanie w procedurze otwartej i ograniczonej oraz w procedurach konkurencyjnych z negocjacjami, w przypadkach gdy dane terminy byłyby niewykonalne ze względu na pilną konieczność, która powinna zostać należycie uzasadniona przez instytucję zamawiającą. Należy doprecyzować, że nie musi to być wyjątkowo pilna konieczność spowodowana okolicznościami, których instytucja zamawiająca nie może przewidzieć i których nie można jej przypisać.” 

Do powstania możliwości skrócenia terminu niezbędne jest wykazanie, że istnieje pilna potrzeba udzielenia zamówienia, a zaspokojeniu tej potrzeby w odpowiedni sposób służy skrócenie terminu składania ofert. Pilna potrzeba udzielenia zamówienia powinna być uzasadniona obiektywnymi okolicznościami, nie zaś subiektywnym poczuciem pilności zamawiającego (…). 

Podkreślić przy tym należy, że ani w przepisach dyrektywy 2014/24/UE, ani w przepisach ustawy Pzp nie ma regulacji, która wprost nakazywałaby konieczność publikacji stosownego uzasadnienia w ogłoszeniu o zamówieniu czy też SWZ. 

Obowiązek taki można wyinterpretować z zasad ogólnych prowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia, co nie zmienia faktu, że przepisy wprost takiego obowiązku nie nakładają. 

Powyższe ma tym bardziej uzasadnienie, że ustawodawca w odniesieniu do określonych instytucji wskazuje wprost na obowiązek uzasadnienia ich zastosowania, jak np. w przypadku odrzucenia oferty (art. 253 ustawy Pzp), unieważnienia postępowania (art. 260 ustawy Pzp), informacji o wynikach oceny wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu (art. 147 ustawy Pzp) itd. 

Również wzory ogłoszeń w niektórych przypadkach wskazują na konieczność uzasadnienia określonych okoliczności, jak np. uzasadnienie faktyczne i prawne wyboru trybu negocjacji bez ogłoszenia albo zamówienia z wolnej ręki w ogłoszeniu o wyniku postępowania. Przepis art. 138 ust. 2 pkt 2 ustawy Pzp mówi jedynie o tym, by skrócenie terminu składania ofert było uzasadnione. Zdaniem Krajowej Izby Odwoławczej brak uzasadnienia skrócenia terminu w dokumentach publikacyjnych nie wyklucza sytuacji, w której skrócenie terminu faktycznie było uzasadnione, a czynność Zamawiającego prawidłowa.” 

 

Dziękujemy za przeczytanie tego artykułu. Czytaj portal wPrzetargach.pl na bieżąco

Portal wPrzetargach.pl to kompendium wiedzy o zamówieniach publicznych