Zatrzymanie wadium, gdy wykonawca odmówił podpisania umowy

Zatrzymując wadium wniesione przez Odwołującego Zamawiający powołał się na art. 98 ust. 6 pkt 2 lit. b oraz pkt 3 ustawy Pzp. 

Zgodnie z art. 98 ust. 6 pkt 2 lit. b ustawy Pzp, zamawiający zatrzymuje wadium wraz z odsetkami, jeżeli wykonawca, którego oferta została wybrana nie wniósł zabezpieczenia należytego wykonania umowy. W stanie faktycznym przedmiotowej sprawy przesłanka ta została spełniona. Zarówno w doktrynie, jak i w orzecznictwie ugruntowany jest pogląd, że postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego jest postępowaniem wysoce sformalizowanym, w którym zarówno zamawiający, jako gospodarz postępowania, jak i wykonawcy ubiegający się o udzielenie zamówienia, zobowiązani są do przestrzegania reguł wyznaczonych przepisami ustawy Pzp. W przedmiotowym stanie faktycznym Zamawiający wyznaczył zgodny z przepisami ustawy Pzp termin na podpisanie umowy. 

Odwołujący jako profesjonalista ubiegający się o zamówienie publiczne, zobowiązany był do złożenia niezbędnych dokumentów, wniesienia zabezpieczenia należytego wykonania umowy, a także do podpisania umowy w wyznaczonym przez Zamawiającego terminie. 

Odwołujący czynności tych w określonym terminie nie podjął. Co więcej, w terminie wyznaczonym przez Zamawiającego, tj. do dnia 10 października godz. 12.00, Odwołujący nie złożył wniosku o jego zmianę. Odwołujący uczynił to dopiero po upływie ww. terminu, przedstawiając Zamawiającemu skromne uzasadnienie, które nie wskazywało w wiarygodny sposób na realne przeszkody w dochowaniu terminu. 

Odwołujący nie dotrzymał także kolejnego terminu na dopełnienie formalności i podpisanie umowy wyznaczonego przez Zamawiającego (tj. 11 października 2022 r. godz. 12.00). 

Usprawiedliwienia dla owego uchybienia nie może stanowić okoliczność, że Odwołujący odczytał wiadomość Zamawiającego już po upływie określonego terminu. Krajowa Izba Odwoławcza stanęła na stanowisku, że wykonawca zainteresowany pozyskaniem zamówienia powinien na bieżąco weryfikować korespondencję kierowaną przez zamawiającego, tym bardziej w tak istotnej kwestii, jak data podpisania umowy. 

Krajowa Izba Odwoławcza stwierdziła, że Zamawiający miał podstawy, by w dniu 11 października 2022 r. uznać, że Odwołujący nie wniósł zabezpieczenia należytego wykonania umowy i na tej podstawie zatrzymać wadium. Odwołujący nie wniósł zabezpieczenia należytego wykonania umowy i nie podpisał umowy w pierwotnym terminie wyznaczonym przez Zamawiającego, nie uczynił tego również w kolejnym terminie wyznaczonym przez Zamawiającego, pomimo poczynionego przez Zamawiającego zastrzeżenia, że w przypadku nie dopełnienia ww. formalności Zamawiający zatrzyma wadium. 

W konsekwencji, wypełniona została również powołana przez Zamawiającego przesłanka zatrzymania wadium, o której mowa w art. 98 ust. 6 pkt 3 ustawy Pzp, zgodnie z którym zamawiający zatrzymuje wadium wraz z odsetkami, jeżeli zawarcie umowy w sprawie zamówienia publicznego stało się niemożliwe z przyczyn leżących po stronie wykonawcy, którego oferta została wybrana. 

W zaistniałych okolicznościach na dzień dokonania weryfikowanej przez Krajową Izbę Odwoławczą czynności zatrzymania wadium, tj. na dzień 11 października 2022 r., Zamawiający miał podstawy by uznać, że opisane powyżej zaniechania Odwołującego uniemożliwiają zawarcie umowy. 

Krajowa Izba Odwoławcza uznała również, że nie potwierdził się również zarzut naruszenia przez Zamawiającego art. 16 pkt 1, pkt 2 i pkt 3 ustawy Pzp poprzez nieuwzględnienie wniosku Odwołującego o wydłużenie terminu na podpisanie umowy o wnioskowane 4 dni. 

Krajowa Izba Odwoławcza stwierdziła, że czynności, do dokonania których zobowiązany był Odwołujący przed podpisaniem umowy nie były czasochłonne i skomplikowane, a zatem okres 1 dnia był wystarczający do ich wykonania. 

Krajowa Izba Odwoławcza zwróciła uwagę, że Odwołujący dysponował okresem 12 dni od dnia zawiadomienia o wyborze oferty najkorzystniejszej i wyznaczenia pierwotnego terminu na podpisanie umowy do upływu tego terminu, a wniosek o przesunięcie terminu został złożony po upływie pierwotnego terminu na podpisanie umowy. Wobec ww. okoliczności, czynność Zamawiającego polegająca na przesunięciu terminu na podpisanie umowy o 1 dzień, nie zaś o 4 wnioskowane przez Odwołującego, w żaden sposób nie naruszała przepisów ustawy Pzp, w tym zasad wymienionych w art. 16 ustawy Pzp. 

 

Wyrok z dnia 3 listopada 2022 r., KIO 2780/22 

Źródło:  www.uzp.gov.pl