Czy inną omyłką będzie poprawienie szerokości szafki z 900 na 1200 mm
Na podstawie art. 223 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp, zamawiający poprawia w ofercie inne omyłki polegające na niezgodności oferty z dokumentami zamówienia, niepowodujące istotnych zmian w treści oferty - niezwłocznie zawiadamiając o tym wykonawcę, którego oferta została poprawiona.
Mając powyższe na względzie, Krajowa Izba Odwoławcza nie przychyliła się do zarzutu zaniechania poprawienia w ofercie Odwołującego tzw. innej omyłki polegającej na niezgodności oferty z dokumentami zamówienia, niepowodującej istotnych zmian w treści oferty.
Po pierwsze Krajowa Izba Odwoławcza zwróciła uwagę, że nie było w sprawie spornym, jakich parametrów oczekiwał Zamawiający w załączniku do SWZ „Arkusz kalkulacyjny/Specyfikacja asortymentowa”, w pozycji 1 pomieszczenia 1.8 „Stół laboratoryjny przyścienny”, a jakie parametry zaoferował w tej pozycji Odwołujący. Nie było dla Stron sporne to, że jedna z oferowanych przez Odwołującego szafek miała szerokość 900 mm, podczas gdy Zamawiający wymagał szerokości szafki 1200 mm. Niewątpliwym było zatem, że wystąpiła niezgodność z treścią SWZ w tym zakresie. Odmienna dla Stron była natomiast kwalifikacja tej niezgodności i idące za nią konsekwencje.
Odwołujący domagał się zakwalifikowania niezgodności jako innej omyłki w rozumieniu art. 223 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp i dokonania jej poprawy (z 900 mm na 1200 mm) przez Zamawiającego.
Z kolei Zamawiający nie dokonał poprawy tej niezgodności i w konsekwencji odrzucił ofertę Odwołującego na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 5 ustawy Pzp.
Wskazać należy, że przewidziana w art. 223 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp instytucja poprawy innej omyłki stanowi odstępstwo od generalnej zasady niedopuszczalności zmian w treści oferty wykonawcy w toku badania i oceny ofert, o której mowa w art. 223 ust. 1 ustawy Pzp. Gwarancja niezmienialności treści oferty po jej złożeniu jest również urzeczywistnieniem zasady równego traktowania wykonawców i uczciwej konkurencji. Art. 223 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp wskazuje wyraźnie, iż poprawieniu podlegają omyłki niepowodujące istotnych zmian w treści oferty. Przy czym, okoliczność, że zmiana miałaby dotyczyć elementów przedmiotowo istotnych umowy (essentialia negotii) lub elementów uznanych za istotne przez zamawiającego, a nawet fakt, że skutkiem dokonanej poprawy miałaby być zmiana ceny oferty, nie stanowi okoliczności uniemożliwiającej dokonanie poprawy na podstawie art. 223 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp. Znaczenie ma bowiem, czy poprawienie omyłki w sposób istotny zmienia treść oferty w znaczeniu treści oświadczenia woli wykonawcy, a nie czy tkwi w jej istotnych postanowieniach. W ten sposób niniejsza instytucja referując do istotności zmian wyraża zasadę, że skoro to zamawiający ma dokonać weryfikacji oferty, to poprawki muszą mieścić się w ramach korekty możliwej dla zamawiającego.
Zamawiający może dokonać poprawy oferty, lecz nie może wyręczać wykonawcy w jej sporządzaniu. Omawiana regulacja nie służy więc poprawianiu wszystkich braków czy też błędów wykonawcy. Zamawiający jest bowiem zobowiązany poprawić omyłkę w szczególności wtedy, gdy sposób, w jaki ma być dokonana poprawa, wynika z innych elementów składających się na ofertę, przy czym nie jest wykluczone, że w pewnych okolicznościach poprawienie omyłki będzie miało miejsce po uzyskaniu od wykonawcy wyjaśnień w trybie art. 223 ust. 1 ustawy Pzp. Przywołany przepis art. 223 ust. 1 ustawy Pzp określa również granice w zakresie możliwości skorzystania z wyjaśnień zamawiającego przy realizacji obowiązku poprawienia omyłki polegającej na niezgodności oferty z dokumentami zamówienia, wskazując, iż niedopuszczalne jest prowadzenie między zamawiającym a wykonawcą negocjacji dotyczących złożonej oferty. A zatem nie jest możliwe poprawienie oferty na podstawie art. 223 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp w sytuacji, w której prowadziłoby to do negocjacji pomiędzy zamawiającym a wykonawcą (za: red. H. Nowak, M. Winiarz, Prawo Zamówień Publicznych. Komentarz, Wydanie II, Urząd Zamówień Publicznych).
Zarazem, jak wielokrotnie podnoszono w orzecznictwie Krajowej Izby Odwoławczej, poprawienie innej omyłki przez zamawiającego co do zasady jest dopuszczalne, gdy sposób, w jaki ma być dokonana poprawa, wynika z innych elementów składających się na ofertę. Przykładowo, w wyroku z dnia 11 stycznia 2023 r., KIO 3458/22 wskazano: „Innymi słowy, jako warunek dokonania poprawy uznaje się konieczność dokonania jej przez samego zamawiającego, w oparciu o dane dające się wyinterpretować z samej oferty". Podobnie w wyroku z dnia 28 lutego 2023 r., KIO 423/23: „sposób skorygowania omyłki wynikać musi z dokumentów zamówienia i oferty w taki sposób by umożliwić zamawiającemu korektę. Jednocześnie Zamawiający ma obowiązek poprawić omyłkę wtedy, gdy sposób, w jaki ma być dokonana poprawa, wynika z innych elementów treści oferty”.
Jednocześnie, aby w ogóle rozważać dopuszczalność poprawienia niezgodności w ofercie na podstawie art. 223 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp, zauważona niezgodność musi mieć charakter omyłki, a nie celowego działania wykonawcy polegającego na świadomym złożeniu oświadczenia woli o określonej treści. Obowiązek zamawiającego poprawienia omyłek nieoczywistych wprowadzony w celu uniknięcia licznych niegdyś przypadków odrzucania ofert z powodu błahych pomyłek dopuszcza poprawienie niedopatrzeń, błędów niezamierzonych, opuszczeń, drobnych różnic itp., lecz wszystkie te zmiany muszą mieścić się w pojęciu „omyłki”. Zatem z założenia umyślne zastosowanie rozwiązania całkowicie odmiennego od wymagań zamawiającego nie może być traktowane jako omyłka w tym sensie, który nadaje jej przepis art. 223 ust 2 pkt 3 ustawy Pzp (za: Prawo Zamówień Publicznych. Komentarz…).
Zdaniem Krajowej Izby Odwoławczej nie została wypełniona właśnie ta przesłanka dopuszczalności zmiany, gdyż zauważona niezgodność w ofercie nie miała charakteru omyłki. Jak wynika wprost z treści odwołania, Odwołujący był przeświadczony, że należy dokonać dopasowania szafki pod stołem do jego szerokości, aby siedzący „mógł usiąść przy stole i pod jego blat wsunąć nogi, co jest zgodne z doświadczeniem życiowym i jest normalną anatomiczną pozycją człowieka siadającego do pracy przy stole i celem de facto tego zamówienia, omyłkowo zmienił wymiar szerokości szafki z 1200 mm na 900 mm”. Tym samym nie sposób mówić o omyłce, skoro sam Odwołujący przyznał, że był świadomy wymiaru, jaki podaje w ofercie. Odwołujący zresztą, w przedłożonym przez siebie „Arkuszu kalkulacyjnyn/Specyfikacja asortymentowa” - dla pozycji 1 pomieszczenia 1.8 zaoferował „szafki dopasowane do szerokości stołu”. Taki parametr nie stanowił powtórzenia jednego z wymagań Zamawiającego, a był elementem dodanym przez Odwołującego. To również potwierdza, że nieprawidłowość wynikała z niezrozumienia wymagania Zamawiającego, które było jednoznaczne (konkretny wymiar). Zarazem, za ewidentnie spóźnione należy uznać podnoszone przez Odwołującego na rozprawie zarzuty względem nieprecyzyjnych postanowień SWZ. W żadnym więc wypadku za inną omyłkę nie można przyjmować świadomego i celowego działania wykonawcy.
Jednocześnie, mając na względzie wcześniej przytaczane uwagi odnośnie dopuszczalności poprawienia innej omyłki przez zamawiającego, gdy sposób, w jaki ma być dokonana poprawa, wynika z innych elementów składających się na ofertę, to nie zostało wykazane, że Zamawiający, z pozostałych elementów oferty Odwołującego, mógł wywieść, w jaki sposób ma być dokonana poprawa. Zgodzić się trzeba zatem z Zamawiającym, który w odpowiedzi na odwołanie wskazał, że „w celu ewentualnego skorygowania tej niezgodności Zamawiający musiałby wezwać Odwołującego do złożenia wyjaśnień dotyczących zaoferowanego rozwiązania. Takie działanie prowadziłoby jednak do faktycznych negocjacji treści oferty, co jest niedopuszczalne w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego. Poprawienie tego parametru wymagałoby jednoznacznego oświadczenia Odwołującego o zmianie oferty, a tym samym stanowiłoby próbę negocjacji warunków zamówienia po upływie terminu składania ofert, co naruszałoby zasadę równego traktowania wykonawców oraz przejrzystości postępowania”.
Wyrok z dnia 10 kwietnia 2025 r., KIO 1105/25
Czytaj portal wPrzetargach.pl i zostań ekspertem w zamówieniach publicznych