Czy odtajnienie tajemnicy przedsiębiorstwa wymaga szczegółowego uzasadniania

W wyroku z dnia 2 kwietnia 2025 r., KIO 922/25, Krajowa Izba Odwoławcza odniosła się do zagadnienia obowiązku szczegółowego uzasadnienia w przypadku czynności odtajnienia informacji, które wykonawca uznał za tajemnicę przedsiębiorstwa oraz możliwości uznania za tajemnicę przedsiębiorstwa kalkulacji ceny.

Zdaniem składu orzekającego, Zamawiający podejmując czynność polegającą na odtajnieniu tajemnicy przedsiębiorstwa, nie ma obowiązku szczegółowego jej uzasadniania. Dla możliwości obrony interesów wykonawcy niezbędnym jest po prostu jednoznaczny komunikat, że jego zastrzeżenie nie jest skuteczne, co w konsekwencji prowadzi do odtajnienia informacji. W przypadku, gdyby wykonawca chciał skorzystać ze środków ochrony prawnej, dysponuje wszelkimi niezbędnymi informacjami, na podstawie których może sformułować odwołanie. Spór toczy się bowiem wobec oceny konkretnego fragmentu dokumentów złożonych przez niego w postępowaniu - informacji zastrzeżonych jako tajemnica przedsiębiorstwa wraz z uzasadnieniem zastrzeżenia. By tajemnicę można było uznać za skutecznie zastrzeżoną, koniecznym jest wykazanie w uzasadnieniu, że spełnione zostały przesłanki, o których mowa w art. 11 ust. 2 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Zamawiający jest uprawniony do zajęcia stanowiska, że jego zdaniem przesłanki te nie zostały wykazane. Wykonawca z kolei może z takim stanowiskiem się nie zgodzić i zawrzeć w odwołaniu swoją opinię na ten temat, odnosząc się treści dokonanego zastrzeżenia przez pryzmat stosownych przepisów. W takim wypadku rolą Krajowej Izby Odwoławczej jest więc ocena wspomnianych dokumentów przez pryzmat treści m. in. art. 11 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, co też Izba uczyniła uznając, że czynność Zamawiającego była prawidłowa, chociaż nie w każdym jej aspekcie, o czym mowa wcześniej.

Za prawidłową uznała Krajowa Izba Odwoławcza tę część czynności, w której Zamawiający wskazał, że Odwołujący nie wykazał, że zastrzeżone przez niego informacje mają wartość gospodarczą. Krajowa Izba Odwoławcza dokonując tejże oceny nie brała jednak pod uwagę ogólnych tez zawartych przez Zamawiającego w uzasadnieniu czynności odtajnienia. Te nie odnoszą się bowiem indywidualnie do treści zastrzeżonych dokumentów i tak naprawdę nie mają wartości merytorycznej. Ocena Krajowej Izby Odwoławczej dotyczyła po prostu kierunku rozstrzygnięcia Zamawiającego, tj. uznania, że zastrzeżone informacje nie mają waloru posiadających wartość gospodarczą, a tym samym nie powinny być utajnione.

Krajowa Izba Odwoławcza uznała również, że waloru tajemnicy przedsiębiorstwa nie mają również kalkulacje cenowe. Krajowa Izba Odwoławcza podzielił pogląd wyrażony w wyroku z dnia 7 października 2020 r., KIO 1975/20, w którym wskazano następująco: „Okoliczność, że konkurencyjni wykonawcy mogliby poznać sposób, w jaki Przystępujący skalkulował cenę na potrzeby tego konkretnego postępowania nie przesądza jeszcze o tym, że doszłoby do zachwiania pozycji Przystępującego na ww. rynku. Oczywistym jest, że podmioty konkurujące ze sobą na danym rynku zbierają i analizują informacje na temat cen, kontrahentów czy metod realizacji zamówienia przez swoich konkurentów. Niemniej przedstawiona w wyjaśnieniach kalkulacja cenowa zawiera informacje o cenach, jakie Przystępujący chce zaoferować w tym jednym, konkretnym postępowaniu, wskazuje na jego strategię cenową, ale przyjętą na potrzeby tego konkretnego postępowania, uwzględniając jego specyfikę i charakter. Niewątpliwie strategia ta nie jest niezmienna, nie jest jednakowa dla każdego postępowania, lecz każdorazowo indywidualnie opracowywana. Przystępujący nie przedstawił żadnych argumentów, dlaczego właśnie te konkretne informacje przedstawione w wyjaśnieniach, miałyby stanowić informacje posiadające wartość gospodarczą i dlaczego.”

Dodać należy, że zgodnie z art. 18 ust. 3 ustawy Pzp wykonawca nie może zastrzec informacji, o których mowa w art. 222 ust. 5. Wedle tego przepisu zamawiający, niezwłocznie po otwarciu ofert, udostępnia na stronie internetowej prowadzonego postępowania informacje m. in. o cenach lub kosztach zawartych w ofertach. Skoro zatem cena w danym postępowaniu nie może stanowić tajemnicy przedsiębiorstwa (zgodnie z dyspozycją powyżej zacytowanego artykułu), to również kalkulacja tej ceny nie stanowi tajemnicy przedsiębiorstwa. Trudno uznać, aby sama kalkulacja, która obejmuje wycenę poszczególnych elementów przedmiotu zamówienia w danym postępowaniu, mogła zawierać informacje stanowiące tajemnicę przedsiębiorstwa (tak też w wyroku z dnia 5 października 2023 r., KIO 2774/23).

Czytaj portal wPrzetargach.pl i zostań ekspertem w zamówieniach publicznych