- Artykuł 226 ust. 1 ustawy Pzp określa zamknięty katalog przesłanek stanowiących podstawę odrzucenia oferty. Czynność odrzucenia oferty jest czynnością powodującą istotne skutki dla wykonawcy, którego czynność ta dotyczy, oraz dla zamawiającego, ponieważ może przesądzić o odmiennym wyniku postępowania. Odrzucenie oferty może nastąpić wyłącznie w sytuacji rzeczywistego wystąpienia przesłanek określonych w przepisach ustawy Pzp, w tym w art. 226 ust. 1 ustawy Pzp, które zamawiający ma obowiązek wykazać.
- Na podstawie art. 393 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp w postępowaniu o udzielenie zamówienia sektorowego zamawiający może, w przypadku zamówienia na dostawy, odrzucić ofertę, w której udział produktów, w tym oprogramowania wykorzystywanego w wyposażeniu sieci telekomunikacyjnych pochodzących z państw członkowskich Unii Europejskiej, państw, z którymi Unia Europejska zawarła umowy o równym traktowaniu przedsiębiorców, lub państw, wobec których na mocy decyzji Rady stosuje się przepisy dyrektywy 2014/25/UE, nie przekracza 50%, jeżeli przewidział to w ogłoszeniu o zamówieniu, a jeżeli postępowanie nie jest wszczynane za pomocą ogłoszenia o zamówieniu - w SWZ.
- Na podstawie art. 418 ust. 1 pkt 1 ustawy Pzp, w postępowaniu o udzielenie zamówienia w dziedzinach obronności i bezpieczeństwa, zamawiający może odrzucić ofertę na podstawie przesłanek odrzucenia oferty innych niż przesłanki, o których mowa w art. 226 ust. 1 ustawy Pzp, pod warunkiem określenia ich w ogłoszeniu o zamówieniu, w SWZ albo opisie potrzeb i wymagań, w sposób jednoznaczny i wyczerpujący oraz zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców.
- W przepisach ustawy Pzp występuje również instytucja uznania oferty za odrzuconą. Ofertę wykonawcy niezaproszonego do negocjacji uznaje się za odrzuconą, np. w przypadku, gdy w trybie podstawowym z fakultatywnymi lub obligatoryjnymi negocjacjami, ofertę złoży wykonawca niezaproszony do negocjacji (zob. art. 289 ust. 1 i 2 ustawy Pzp).
- W przypadkach odrzucenia oferty, a także w przypadku uznania jej za odrzuconą, nie dochodzi do jej oceny.
- Informację o wykonawcach, których oferty zostały odrzucone, zamawiający podaje w zawiadomieniu o wyborze najkorzystniejszej oferty, podając uzasadnienie faktyczne i prawne odrzucenia oferty (zob. art. 253 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp).
- Informacji o wykonawcach, których oferty zostały odrzucone, nie podaje się w informacji o wyborze najkorzystniejszej oferty, udostępnianej niezwłocznie po wyborze najkorzystniejszej oferty, na stronie internetowej prowadzonego postępowania (zob. art. 253 ust. 2 ustawy Pzp).
- Zamawiający może nie ujawniać informacji, o wykonawcach, których oferty zostały odrzucone, jeżeli ich ujawnienie byłoby sprzeczne z ważnym interesem publicznym (zob. art. 253 ust. 3 ustawy Pzp).
- W trybie podstawowym w wariancie drugim (art. 275 pkt 2 ustawy Pzp), gdy po badaniu i ocenie ofert zamawiający zdecyduje się na prowadzenie negocjacji, informuje równocześnie wszystkich wykonawców, którzy w odpowiedzi na ogłoszenie o zamówieniu złożyli oferty, o wykonawcach: (1) których oferty nie zostały odrzucone, oraz punktacji przyznanej ofertom w każdym kryterium oceny ofert i łącznej punktacji, (2) których oferty zostały odrzucone, (3) a także którzy nie zostali zakwalifikowani do negocjacji, oraz punktacji przyznanej ich ofertom w każdym kryterium oceny ofert i łącznej punktacji, w przypadku, o którym mowa w art. 288 ust. 1 ustawy Pzp - podając uzasadnienie faktyczne i prawne.
- Uzasadnienie faktyczne i prawne odrzucenia oferty ma doniosłe znaczenie, dlatego nie może być lakoniczne i niekompletne. Na znaczenie uzasadnienia faktycznego i prawnego uzasadnienia odrzucenia oferty zwraca się uwagę w Komentarzu UZP (Prawo Zamówień Publicznych. Komentarz, pod redakcją, Huberta Nowaka, Mateusza Winiarza, Urząd Zamówień Publicznych, Warszawa 2021): „Podanie podstaw faktycznych odrzucenia oferty czy wyboru oferty najkorzystniejszej i odpowiednie ich opisanie jest ściśle związane z prawem wykonawców do korzystania ze środków ochrony prawnej, gdyż skuteczne podniesienie zarzutów względem takich czynności jest możliwe jedynie, gdy podstawy faktyczne ich dokonania zostały wykonawcom wyjaśnione.”
- Uzasadnienie faktyczne i prawne odrzucenia oferty powinno w sposób jednoznaczny i zrozumiały dla wykonawców (niebudzący żadnych wątpliwości) wskazać powody odrzucenia. Brak jednoznacznego i zrozumiałego dla wykonawców uzasadnienia odrzucenia oferty może stanowić podstawę wniesienia odwołania wobec czynności odrzucenia. Takie naruszenie może mieć wpływ na wynik postępowania o udzielenie zamówienia i prowadzić do uwzględnienia odwołania (art. 554 ust. 1 pkt 1 ustawy Pzp). Wykonawcy, którzy złożyli oferty muszą otrzymać (w zawiadomieniu o wyborze najkorzystniejszej oferty) wyczerpującą i zrozumiałą informacje o powodach odrzucenia oferty. Podanie podstawy prawnej odrzucenia oferty jest niewystarczające.
- Przewidziane w przepisach ustawy Pzp obowiązki zamawiającego w zakresie przekazywania wykonawcom uzasadnienia faktycznego i prawnego swoich decyzji mają gwarantować wykonawcom ocenę prawidłowości działań zamawiającego i faktyczną (realną) możliwość skorzystanie ze środków ochrony prawnej. Uzasadnienie faktyczne odrzucenia oferty musi przedstawiać wszystkie przyczyny, jakie legły u podstaw decyzji zamawiającego, tak aby wykonawca miał możliwość ustosunkowania się do wskazanych przez zamawiającego uchybień. Wykonawca nie może domyślać się podstaw decyzji zamawiającego o odrzuceniu jego oferty. Czynność odrzucenia oferty jest niezgodna z przepisami ustawy Pzp przez sam fakt nieprzedstawienia uzasadnienia faktycznego tej czynności.
16 kwi 2024, 16:56