Udzielanie zamówienia z wolnej ręki na dodatkowe dostawy

Na podstawie art. 214 ust. 1 pkt 8 ustawy Pzp zamawiający może udzielić zamówienia z wolnej ręki, w przypadku udzielenia dotychczasowemu wykonawcy zamówienia podstawowego, zamówienia na dodatkowe dostawy, których celem jest częściowa wymiana dostarczonych produktów lub instalacji albo zwiększenie bieżących dostaw lub rozbudowa istniejących instalacji, jeżeli zmiana wykonawcy zobowiązywałaby zamawiającego do nabywania materiałów o innych właściwościach technicznych, co powodowałoby niekompatybilność techniczną lub nieproporcjonalnie duże trudności techniczne w użytkowaniu i utrzymaniu tych produktów lub instalacji.

Przepis art. 214 ust. 1 pkt 8 ustawy Pzp nie ma zastosowania do typowych zamówień o ustalonych standardach jakościowych lub gdy przedmiot dostawy może być zaoferowany przez wielu wykonawców, a nie tylko tego, który był dostawcą w ramach zamówienia podstawowego (dostawy produktów spożywczych, materiałów biurowych, samochodów osobowych, węgla). 

W przypadku udzielania zamówienia z wolnej ręki na podstawie art. 214 ust. 1 pkt 8 ustawy Pzp zamawiający musi wykazać, że nabycie produktów lub instalacji w celu częściowej wymiany dostarczonych produktów lub instalacji albo zwiększenia bieżących dostaw lub rozbudowa istniejących instalacji u innego wykonawcy niż wykonawca, któremu udzielono zamówienia podstawowego, spowoduje, że zostaną nabyte materiałów o innych właściwościach technicznych, co jednocześnie spowoduje niekompatybilność techniczną lub nieproporcjonalnie duże trudności techniczne w użytkowaniu i utrzymaniu tych produktów lub instalacji. Warto zauważyć, że trudności techniczne w użytkowaniu i utrzymaniu tych produktów lub instalacji muszą być nieproporcjonalnie duże (znaczące, nadmierne). 

Użyte w art. 214 ust. 1 pkt 8 ustawy Pzp wyrażenie „których celem jest częściowa wymiana dostarczonych produktów lub instalacji albo zwiększenie bieżących dostaw lub rozbudowa istniejących instalacji” oznacza, że przedmiotem zamówienia realizowanego na podstawie art. 214 ust. 1 pkt 8 ustawy Pzp nie może być całkowita wymiana dostarczonych produktów lub instalacji.

Zgodnie z art. 214 ust. 3 ustawy Pzp okres obowiązywania umowy w sprawie zamówienia publicznego zawartej w wyniku udzielenia zamówienia, o którym mowa w art. 214 ust. 1 pkt 8 ustawy Pzp, nie może przekraczać 3 lat od udzielenia zamówienia podstawowego.

Zamieszczenie informacji o przewidywanych zamówieniach, o których mowa w art. 214 ust. 1 pkt 8 ustawy Pzp, w SWZ, jest warunkiem niezbędnym ich udzielenia.

Zamieszczenie w SWZ informacji o przewidywanych zamówieniach, o których mowa w art. 214 ust. 1 pkt 8 ustawy Pzp, nie daje natomiast wykonawcy, któremu udzielono zamówienia, podstawowego, uprawnienia do roszczenia o ich udzielenie. Zamawiającemu nie przysługuje mu również roszczenie do wykonawcy, aby ten wykonał takie zamówienie.