Czy rozumiesz sens zmian istotnych umowy oraz warunków jej zmiany

Zgodnie z art. 454 ust. 2 pkt 1 ustawy Pzp zmiana umowy jest istotna, jeżeli powoduje, że charakter umowy zmienia się w sposób istotny w stosunku do pierwotnej umowy, w szczególności, jeżeli zmiana wprowadza warunki, które gdyby zostały zastosowane w postępowaniu o udzielenie zamówienia, to wzięliby w nim udział lub mogliby wziąć udział inni wykonawcy lub przyjęte zostałyby oferty innej treści.

Przepis art. 454 ust. 2 pkt 1 ustawy Pzp nawiązuje do art. 72 ust. 4 pkt a dyrektywy 2014/24/UE („Modyfikacje umowy w sprawie zamówienia lub umowy ramowej w okresie ich obowiązywania uznaje się za istotna w rozumieniu ust. 1 lit. e), jeżeli powoduje ona, że charakter umowy w sprawie zamówienia lub umowy ramowej zmienia się w sposób istotny w stosunku do charakteru pierwotnie zawartej umowy. W każdym przypadku, bez uszczerbku dla przepisów ust. 1 i 2, modyfikacje uznaje się za istotną, jeżeli modyfikacja wprowadza warunki, które, gdyby były częścią pierwotnego postępowania o udzielenie zamówienia, umożliwiłyby dopuszczenie innych kandydatów niż ci, którzy zostali pierwotnie zakwalifikowani, lub przyjęcie oferty innej niż pierwotnie przyjęta, albo zainteresowałyby dodatkowych uczestników postepowania o udzielenie zamówienia.”) oraz orzecznictwa Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości.

W wyroku z dnia 19 czerwca 2008 r., C-454/06, Presse-text Nachrichtenagentur GmbH v. Republik Österreich (Bund), APA-OTS Originaltext-Service GmbH i APA Austria Presse, EU:C:2008:351, Europejski Trybunał Sprawiedliwości uznał, że „Zmiana zamówienia publicznego w czasie jego trwania może być uznana za istotną, jeżeli wprowadza ona warunki, które gdyby zostały ujęte w ramach pierwotnej procedury udzielania zamówienia, umożliwiłyby dopuszczenie innych oferentów niż ci, którzy zostali pierwotnie dopuszczeni lub umożliwiłyby dopuszczenie innej oferty niż ta, która została pierwotnie dopuszczona.

Dopuszczalne zatem będą zmiany nieistotne rozumiane w ten sposób, że wiedza o ich wprowadzeniu do umowy na etapie postępowania o udzielenie zamówienia publicznego nie wpłynęłaby na krąg podmiotów ubiegających się o to zamówienie czy też na wynik postępowania.” Trybunał zwrócił uwagę, że: „Podobnie zmiana zamówienia może zostać uznana za istotną, jeśli modyfikuje ona równowagę ekonomiczną umowy na korzyść usługodawcy w sposób nieprzewidziany w warunkach pierwotnego zamówienia”.

Dokonując oceny istotności zmiany umowy należy w każdym przypadku uwzględniać konieczność zachowania zasady uczciwej konkurencji, zasady równego traktowania wykonawców oraz zasady przejrzystości.
Zasady i warunki zmiany umowy w sprawie zamówienia publicznego zostały określone w art. 455 ustawy Pzp.

Na podstawie art. 455 ust. 1 pkt 1 ustawy Pzp dopuszczalna jest zmiana umowy bez przeprowadzenia nowego postępowania o udzielenie zamówienia, niezależnie od wartości tej zmiany, o ile została przewidziana w ogłoszeniu o zamówieniu lub dokumentach zamówienia, w postaci jasnych, precyzyjnych i jednoznacznych postanowień umownych, które mogą obejmować postanowienia dotyczące zasad wprowadzania zmian wysokości ceny, jeżeli spełniają one łącznie następujące warunki:

określają rodzaj i zakres zmian,
określają warunki wprowadzenia zmian,
nie przewidują takich zmian, które modyfikowałyby ogólny charakter umowy.

Przepis art. 455 ust. 1 pkt 1 ustawy Pzp nawiązuje do art. 72 ust. 1 pkt a dyrektywy 2014/24/UE („Zamówienia i umowy ramowe można modyfikować bez przeprowadzania nowego postępowania o udzielenie zamówienia zgodnie z niniejszą dyrektywą w dowolnym z poniższych przypadków, gdy modyfikacje, niezależnie od ich wartości pieniężnej, zostały przewidziane w pierwotnych dokumentach zamówienia w jasnych, precyzyjnych i jednoznacznych klauzulach przeglądowych, które mogą obejmować klauzule zmiany ceny, lub opcje. Tego rodzaju klauzule podają zakres i charakter możliwych modyfikacji lub opcji, a także warunki, na jakich można je stosować. Nie mogą one przewidywać modyfikacji ani opcji, które zmieniłyby ogólny charakter umowy w sprawie zamówienia lub umowy ramowej.”)

Celem art. 455 ust. 1 pkt 1 ustawy Pzp jest zapobieżenie zmianom umowy wskutek arbitralnych decyzji zamawiającego lub okoliczności nieznanych wykonawcom w postępowaniu do upływu terminu składania ofert. Użyte w art. 455 ust. 1 pkt 1 ustawy Pzp wyrażenie „które mogą obejmować postanowienia dotyczące zasad wprowadzania zmian wysokości ceny” nie oznacza, że ten przepis po spełnieniu wymagań w nim określonych, pozwala na dokonanie zmiany tylko ceny.

Na podstawie art. 455 ust. 1 pkt 1 ustawy Pzp jest dopuszczalna zmiana terminu zakończenia usługi, dostawy lub robót budowlanych, oraz w razie potrzeby, terminu wykonania poszczególnych części usługi, dostawy lub roboty budowlanej, o ile zostaną spełnione wymagania określone w tym przepisie, a ponadto zmiana nie będzie zmiana istotną, o której mowa w art. 454 ust. 2 pkt 2 ustawy Pzp .

Obowiązujące przepisy ustawy Pzp nie stoją na przeszkodzie, aby zamawiający po wyborze najkorzystniejszej oferty, a jeszcze przed podpisaniem umowy w sprawie zamówienia, zmienił postanowienia przyszłej umowy, jeżeli zmiany te zamawiający przewidział w ogłoszeniu o zamówieniu lub specyfikacji warunków zamówienia, zgodnie z art. 455 ust. 1 pkt 1 ustawy Pzp (por. wyroki z dnia 21 czerwca 2010 r., KIO/UZP 1089/10, z dnia 22 marca 2010 r., KIO/UZP 210/10, z dnia 10 lutego 2009 r., KIO/UZP 125/09 oraz wyrok Sądu Okręgowego w Nowym Sączu z dnia 2 czerwca 2005 r., III Ca 262/05).

Dziękujemy za przeczytanie tego artykułu do końca. Czytaj portal wPrzetargach.pl na bieżąco.

Portal wPrzetargach.pl to kompendium wiedzy o zamówieniach publicznych.