Odpowiedzialność za szkody po przekazania terenu budowy

Jeżeli wykonawca przejął protokolarnie od inwestora teren budowy, ponosi on aż do chwili oddania obiektu odpowiedzialność na zasadach ogólnych za szkody wynikłe na tym terenie (art. 652 K.c.). Przekazanie wykonawcy terenu budowy należy do obowiązków inwestora. W okresie dzielącym przekazanie i oddanie obiektu na terenie budowy dojść może do powstania szkód. 

Od chwili przejęcia terenu budowy do czasu oddania obiektu wykonawca jest (…) „gospodarzem na terenie budowy”, obowiązanym w szczególności do koordynowania podwykonawców, ochrony mienia i zabezpieczenia przeciwpożarowego, nadzoru nad bezpieczeństwem i higieną pracy oraz ustalania i utrzymania ogólnego porządku. Wykonawca więc zachowuje teren budowy w swoim władaniu, w ramach którego podejmuje różne czynności związane z prowadzeniem robót, zapewnieniem ich prawidłowości oraz bezpieczeństwa i porządku. Celem tych czynności jest osiągnięcie zamierzonego rezultatu - wykonania obiektu i oddania go zamawiającemu wraz z przekazanym uprzednio terenem (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 grudnia 1990 r., I CR 750/90).

W wyroku z dnia 4 listopada 2016 r., VI ACa 1158/15, Sąd Apelacyjny w Warszawie stwierdził, że: „Odpowiedzialność wykonawcy na podstawie tego przepisu dotyczy wszelkich szkód powstałych na przejętym terenie. W aspekcie podmiotowym obejmuje zarówno odpowiedzialność wobec osób trzecich, jak i odpowiedzialność wobec stron uczestniczących w procesie budowlanym. W aspekcie przedmiotowym odpowiedzialność wykonawcy dotyczy zarówno szkód na osobie, jak i szkód na mieniu. Jak się wskazuje w doktrynie, przepis ten obejmuje odpowiedzialność zarówno deliktową, jak i kontraktową.”

Zastosowanie przepisu art. 652 k.c. uzależnione jest od protokolarnego faktycznego przekazania wykonawcy terenu budowy przez inwestora. Przepis art. 652 k.c. ma charakter lex speciallis, wskazując w sposób szczególny osobę odpowiedzialną za szkody powstałe na terenie budowy (zob. wyrok Sądu Okręgowego w Gdańsku z dnia 13 listopada 2012 r., III Ca 263/12).