„Procedura odwrócona”. Część 2.
„PROCEDURA ODWRÓCONA”. CZĘŚĆ 2.
Składanie oświadczeń i dokumentów
Formę i postać składanych oświadczeń i dokumentów określają przepisy § 14-16 rozporządzenia Ministra Rozwoju z dnia 26 lipca 2016 r. w sprawie rodzajów dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy w postępowaniu o udzielenie zamówienia (Dz.U. z 2016 r. poz. 1126).
Oświadczenia, o których mowa w tym rozporządzeniu dotyczące wykonawcy i innych podmiotów, na których zdolnościach lub sytuacji polega wykonawca na zasadach określonych w art. 22a Pzp oraz dotyczące podwykonawców, składane są w oryginale.
Dokumenty inne niż oświadczenia dotyczące wykonawcy i innych podmiotów, na których zdolnościach lub sytuacji polega wykonawca na zasadach określonych w art. 22a Pzp oraz dotyczące podwykonawców, składane są w oryginale lub kopii poświadczonej za zgodność z oryginałem. Poświadczenia za zgodność z oryginałem dokonuje odpowiednio wykonawca, podmiot, na którego zdolnościach lub sytuacji polega wykonawca, wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia publicznego albo podwykonawca, w zakresie dokumentów, które każdego z nich dotyczą. Poświadczenie za zgodność z oryginałem następuje w formie pisemnej lub w formie elektronicznej.
Zamawiający może żądać przedstawienia oryginału lub notarialnie poświadczonej kopii dokumentów, o których mowa w rozporządzeniu, innych niż oświadczenia, wyłącznie wtedy, gdy złożona kopia dokumentu jest nieczytelna lub budzi wątpliwości co do jej prawdziwości.
Dokumenty sporządzone w języku obcym są składane wraz z tłumaczeniem na język polski. Tłumaczenie nie jest wymagane, jeżeli zamawiający wyraził zgodę, na złożenie oświadczeń, oferty oraz innych dokumentów również w jednym z języków powszechnie używanych w handlu międzynarodowym lub języku kraju, w którym zamówienie jest udzielane (zob. art. 9 ust. 3 Pzp). W przypadku dokumentów wykonawcy mającego siedzibę lub miejsce zamieszkania poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dotyczących potwierdzenia braku podstaw wykluczenia wykonawcy z udziału w postępowaniu, zamieszczonych w formie elektronicznej pod określonymi adresami internetowymi ogólnodostępnych i bezpłatnych baz danych, zamawiający może żądać od wykonawcy przedstawienia tłumaczenia na język polski wskazanych przez wykonawcę i pobranych samodzielnie przez zamawiającego dokumentów.
W przypadku wskazania przez wykonawcę dostępności oświadczeń lub dokumentów składanych w celu potwierdzenia spełniania przez wykonawcę warunków udziału w postępowaniu oraz braku podstaw wykluczenia wykonawcy z udziału w postępowaniu, w tym składanych przez wykonawcę ma siedzibę lub miejsce zamieszkania poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w formie elektronicznej pod określonymi adresami internetowymi ogólnodostępnych i bezpłatnych baz danych, zamawiający pobiera samodzielnie z tych baz danych wskazane przez wykonawcę oświadczenia lub dokumenty.
Oznacza to, że wykonawca nie jest obowiązany do złożenia oświadczeń lub dokumentów potwierdzających spełnianie warunków udziału w postępowaniu oraz brak podstaw wykluczenia, jeżeli zamawiający posiada oświadczenia lub dokumenty dotyczące tego wykonawcy lub może je uzyskać za pomocą bezpłatnych i ogólnodostępnych baz danych, w szczególności rejestrów publicznych w rozumieniu ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne (Dz. U. z 2014 r. poz. 1114, z późn. zm.).
W przypadku wskazania przez wykonawcę oświadczeń lub dokumentów, składanych w celu potwierdzenia spełniania przez wykonawcę warunków udziału w postępowaniu oraz braku podstaw wykluczenia wykonawcy z udziału w postępowaniu, w tym składanych przez wykonawcę ma siedzibę lub miejsce zamieszkania poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, które znajdują się w posiadaniu zamawiającego, w szczególności oświadczeń lub dokumentów przechowywanych przez zamawiającego zgodnie z art. 97 ust. 1 Pzp (stanowiących załączniki do protokołu postępowania), zamawiający w celu potwierdzenia, że wykonawca spełnia warunki udziału w postępowaniu oraz nie podlega wykluczeniu8 z postępowania, korzysta z posiadanych oświadczeń lub dokumentów, o ile są one aktualne.
Na podstawie § 2 ust. 7 rozporządzenia, jeżeli treść informacji przekazanych przez wykonawcę w jednolitym dokumencie zamówienia odpowiada zakresowi informacji, których zamawiający wymaga poprzez żądanie dokumentów, w szczególności o których mowa w § 2 ust. 2 pkt 2 i ust. 4 rozporządzenia (np. w oświadczeniu wykonawcy o rocznym obrocie wykonawcy lub o obrocie wykonawcy w obszarze objętym zamówieniem, za okres nie dłuższy niż ostatnie 3 lata obrotowe, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy - za ten okres, wykazie robót budowlanych wykonanych, wykazu dostaw lub usług wykonanych, a w przypadku świadczeń okresowych lub ciągłych również wykonywanych), zamawiający może odstąpić od żądania tych dokumentów od wykonawcy. W takim przypadku dowodem spełniania przez wykonawcę warunków udziału w postępowaniu lub kryteriów selekcji oraz braku podstaw wykluczenia są odpowiednie informacje przekazane przez wykonawcę lub odpowiednio przez podmioty, na których zdolnościach lub sytuacji wykonawca polega na zasadach określonych w art. 22a Pzp, w jednolitym dokumencie.
Złożenie jednolitego dokumentu, oświadczeń lub dokumentów niekompletnych, zawierających błędy lub budzących wątpliwości
Jeżeli wykonawca, którego oferta została najwyżej oceniona, złoży wraz z ofertą jednolity dokument niekompletny lub złożony jednolity dokument będzie zawierać błędy lub budzić wskazane przez zamawiającego wątpliwości, zamawiający na podstawie art. 26 ust. 3 Pzp będzie obowiązany wezwać tego wykonawcę do uzupełnienia lub poprawienia jednolitego dokumentu lub do udzielania wyjaśnień dotyczących jego treści w terminie przez siebie wskazanym, chyba że mimo jego złożenia, uzupełnienia lub poprawienia lub udzielenia wyjaśnień oferta wykonawcy będzie podlegać odrzuceniu albo konieczne będzie unieważnienie postępowania. Tak samo postępuje zamawiający, gdy wykonawca, który polega na zdolnościach lub sytuacji innych podmiotów, nie złoży z ofertą zobowiązania tych podmiotów do oddania mu do dyspozycji niezbędnych zasobów na potrzeby realizacji zamówienia.
Termin do uzupełnienia lub poprawienia jednolitego dokumentu lub do udzielania wyjaśnień dotyczących jego treści, a także do złożenia zobowiązania innych podmiotów powinien być realny i umożliwić wykonawcy uzupełnienie, poprawienie lub wyjaśnienie jednolitego dokumentu.
Jeżeli wykonawca, którego oferta została najwyżej oceniona, złoży wraz z ofertą jednolity dokument, który nie będzie wymagał uzupełnienia, poprawienia lub wyjaśnienia, a następnie na wezwanie, o którym mowa w art. 26 ust. 1 Pzp nie złoży oświadczeń lub dokumentów potwierdzających okoliczności, o których mowa w art. 25 ust. 1 pkt 1 i 3 Pzp (spełnianie warunków udziału w postępowaniu oraz brak podstaw wykluczenia), zamawiający wzywa tego wykonawcę do złożenia tych oświadczeń lub dokumentów na podstawie art. 26 ust. 3 Pzp.
W tzw. „procedurze odwróconej” nie żąda się dokumentów potwierdzających spełnianie kryteriów selekcji, które nie dotyczą trybu przetargu nieograniczonego
Termin na złożenie, uzupełnienie lub poprawienie lub do udzielania wyjaśnień, który zamawiający wyznacza w trybie art. 26 ust. 3 Pzp, nie został przez ustawodawcę określony. Termin ten powinien być jednak realny i umożliwić wykonawcom złożenie wymaganych oświadczeń lub dokumentów. Zamawiający określając termin na złożenie wymaganych oświadczeń lub dokumentów, o których mowa w art. 25 ust. 1 pkt 1 i 3 Pzp powinien uwzględnić dzień, w którym wykonawca przy zachowaniu należytej staranności powinien zapoznać się z treścią wezwania oraz możliwości wykonawcy co do złożenia tych oświadczeń lub dokumentów.
Jeżeli natomiast wykonawca, którego oferta została najwyżej oceniona, wezwany w trybie art. 26 ust. 3 Pzp, nie złoży w wyznaczonym terminie tych oświadczeń lub dokumentów, o których mowa w art. 25 ust. 1 pkt 1 i 3 Pzp, lub złoży te oświadczenia lub dokumenty, które nie będą potwierdzać spełniania warunków udziału w postępowaniu lub braku podstaw wykluczenia z postępowania, zamawiający wyklucza z postępowania tego wykonawcę na podstawie art. 24 ust. 1 pkt 12 Pzp.
W takim przypadku zamawiający informuje niezwłocznie wszystkich wykonawców o wykonawcy, który został wykluczony, podając uzasadnienie faktyczne i prawne (art. 92 ust. 1 pkt 2 Pzp).
Wykonawca, który został wykluczony przysługuje odwołanie wobec czynności wykluczenia z postępowania.
Jeżeli wykonawca, którego oferta została najwyżej oceniona, wezwany w trybie art. 26 ust. 3 Pzp do złożenia oświadczeń lub dokumentów, o których mowa w art. 25 ust. 1 pkt 2 Pzp, nie złoży w wyznaczonym terminie tych oświadczeń lub dokumentów potwierdzających spełnianie przez oferowane dostawy, usługi lub roboty budowlane wymagań określonych przez zamawiającego, lub złoży te oświadczenia lub dokumenty, które nie będą potwierdzać spełniania przez oferowane dostawy, usługi lub roboty budowlane wymagań określonych przez zamawiającego, zamawiający odrzuca ofertę tego wykonawcy, na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 Pzp.
W takim przypadku zamawiający informuje niezwłocznie wszystkich wykonawców o wykonawcy, którego oferta została odrzucona, powodach odrzucenia oferty, a w przypadkach, o których mowa w art. 89 ust. 4 i 5 Pzp, braku równoważności lub braku spełniania wymagań dotyczących wydajności lub funkcjonalności (art. 92 ust. 1 pkt 3 Pzp), podając uzasadnienie faktyczne i prawne.
Wykonawcy, którego oferta została odrzucona przysługuje odwołanie wobec czynności odrzucenia oferty.
Jeżeli wykonawca, którego oferta została odrzucona lub wykonawca, który został wykluczony z postępowania, nie wniesie odwołania i upłynie termin do wniesienia odwołania, zamawiający unieważnia postępowanie, jeżeli tylko ten wykonawca złożył ofertę.
Jeżeli wykonawca, którego oferta została odrzucona lub wykonawca, który został wykluczony z postępowania, nie wniesie odwołania i upłynie termin do wniesienia odwołania, a oferty niepodlegające odrzuceniu złożyli inni wykonawcy zamawiający bada jednolity dokument wykonawcy, który złożył ofertę najwyżej ocenioną spośród pozostałych ofert.
Jeżeli jednolity dokument wykonawcy, który złożył ofertę najwyżej ocenioną spośród pozostałych ofert, nie wymaga uzupełnienia, poprawienia lub wyjaśnienia, zamawiający na podstawie art. 26 ust. 1 Pzp, wzywa tego wykonawcę, do złożenia w wyznaczonym, nie krótszym niż 10 dni, terminie aktualnych na dzień złożenia oświadczeń lub dokumentów potwierdzających, które zamawiający wskazał w ogłoszeniu o zamówieniu i specyfikacji istotnych warunków zamówienia.
Jeżeli wykonawca, który złożył ofertę najwyżej ocenioną spośród pozostałych ofert, na wezwanie, o którym mowa w art. 26 ust. 1 Pzp, złoży oświadczenia i dokumenty, o których mowa w art. 25 ust. 1 Pzp, komisja przetargowa przedstawia kierownikowi zamawiającego propozycję wyboru najkorzystniejszej oferty tego, wraz z uzasadnieniem faktycznym i prawnym (zob. art. 20 ust. 3 Pzp).
Jeżeli wykonawca, który złożył ofertę najwyżej ocenioną spośród pozostałych ofert, złoży wraz z ofertą jednolity dokument niekompletny lub złożony jednolity dokument będzie zawierać błędy lub budzić wskazane przez zamawiającego wątpliwości, zamawiający na podstawie art. 26 ust. 3 Pzp będzie obowiązany wezwać tego wykonawcę do uzupełnienia lub poprawienia jednolitego dokumentu lub do udzielania wyjaśnień dotyczących jego treści w terminie przez siebie wskazanym, chyba że mimo jego złożenia, uzupełnienia lub poprawienia lub udzielenia wyjaśnień oferta wykonawcy będzie podlegać odrzuceniu albo konieczne będzie unieważnienie postępowania.
Jeżeli natomiast wykonawca, który złożył ofertę najwyżej ocenioną spośród pozostałych ofert, wezwany w trybie art. 26 ust. 3 Pzp, nie złoży w wyznaczonym terminie tych oświadczeń lub dokumentów, lub złoży te oświadczenia lub dokumenty, które nie będą potwierdzać spełniania warunków udziału w postępowaniu lub braku podstaw wykluczenia z postępowania, zamawiający wyklucza z postępowania tego wykonawcę na podstawie art. 24 ust. 1 pkt 12 Pzp.
Jeżeli natomiast wykonawca, który złożył ofertę najwyżej ocenioną spośród pozostałych ofert, wezwany w trybie art. 26 ust. 3 Pzp do złożenia oświadczeń lub dokumentów, o których mowa w art. 25 ust. 1 pkt 2 Pzp (potwierdzających spełnianie przez oferowane dostawy, usługi lub roboty budowlane wymagań określonych przez zamawiającego), nie złoży w wyznaczonym terminie tych oświadczeń lub dokumentów, lub złoży te oświadczenia lub dokumenty, które nie będą potwierdzać spełniania przez oferowane dostawy, usługi lub roboty budowlane wymagań określonych przez zamawiającego, zamawiający odrzuca ofertę tego wykonawcy, na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 Pzp.
Uchylanie się wykonawcy od podpisania umowy
Jeżeli wykonawca, którego oferta została oceniona jako najkorzystniejsza, uchyla się od zawarcia umowy lub nie wnosi wymaganego zabezpieczenia należytego wykonania umowy, zamawiający może zbadać, czy nie podlega wykluczeniu oraz czy spełnia warunki udziału w postępowaniu wykonawca, który złożył ofertę najwyżej ocenioną spośród pozostałych ofert.
Opracowanie: Zespół wPrzetargach