Brak definicji wady istotnej lub nieistotnej w umowie o roboty budowlane

Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie art. 16 pkt 1-3, art. 17 ust. 1 Pzp w zw. z art. 8 ust. 1 Pzp w zw. z art. 643 k.c. i art. 647 k.c. przez przyznanie Zamawiającemu w postanowieniach projektu umowy uznaniowego prawa do odmowy dokonania odbioru w każdym przypadku wystąpienia wad, przy czym uprawnienie do odmowy odbioru końcowego powinno mieć miejsce jedynie w przypadku wystąpienia wad istotnych. 

W wyroku z dnia 9 maja 2022 r., KIO 922/22, KIO 924/22 Krajowa Izba Odwoławcza uznała, że ponieważ w SWZ oraz załącznikach do SWZ nie zostało zdefiniowane pojęcie wady, to należy je rozumieć w sposób zgodny z przepisami ustawy - Kodeks cywilny. 

Zgodnie z art. 647 k.c. przez umowę o roboty budowlane wykonawca zobowiązuje się do oddania przewidzianego w umowie obiektu, wykonanego zgodnie z projektem i z zasadami wiedzy technicznej, a inwestor zobowiązuje się do dokonania wymaganych przez właściwe przepisy czynności związanych z przygotowaniem robót, w szczególności do przekazania terenu budowy i dostarczenia projektu, oraz do odebrania obiektu i zapłaty umówionego wynagrodzenia. Umowa o roboty budowlane jest umową rezultatu, a jej istotą jest osiągnięcie z góry określonego efektu. W świetle przytoczonego wyżej art. 647 k.c. obowiązkiem wykonawcy robót budowlanych jest oddanie inwestorowi określonego w umowie obiektu, wykonanego zgodnie z projektem i z zasadami wiedzy technicznej. 

Natomiast obowiązkiem inwestora jest między innymi odebranie obiektu i zapłata umówionego wynagrodzenia. Odmowa odbioru może nastąpić jedynie wówczas, gdy wybudowany obiekt dotknięty jest wadami istotnymi. W sytuacji gdy wykonawca zgłosił zakończenie robót budowlanych i brak jest wad istotnych, inwestor ma obowiązek ich odbioru. Inwestor uprawniony jest oczywiście do oceny jakości odebranych robót, co może zostać odzwierciedlone w protokole odbioru. Przyjętą praktyką jest przy tym wyznaczenie terminu do usunięcia stwierdzonych w toku czynności odbiorowych usterek, które należy rozumieć jako wady nieistotne - wady nie uniemożliwiające prawidłowej eksploatacji wybudowanego obiektu. Stwierdzenie takich wad nieistotnych nie daje jednak inwestorowi prawa do odmowy odbioru przedmiotu robót budowlanych - odmowa odbioru będzie uzasadniona jedynie w przypadku, gdy stwierdzone wady będą na tyle istotne, że obiekt nie będzie się nadawał do użytkowania. Inwestor może dochodzić usunięcia wad na podstawie uprawnień wynikających z rękojmi lub gwarancji, ale nie wpływa to na obowiązek odbioru robót budowlanych i zapłaty wynagrodzenia za ich realizację. 

W ocenie Krajowej Izby Odwoławczej kwestionowane przez Odwołującego postanowienia Projektu umowy nie były sprzeczne z wyżej opisanymi zasadami odbioru robót budowlanych wynikających z art. 647 k.c. Zamawiający nie zawarł żadnego postanowienia, któremu można przypisać znaczenie niezgodne z tym przepisem. Fakt, że Zamawiający nie wskazał, że wady nieistotne nie będą stały na przeszkodzie odbioru robót budowlanych nie oznacza, iż ma on zamiar postępować niezgodnie z art. 647 k.c. Podkreślenia wymaga, że postanowienia umowy nie muszą zawierać regulacji dotyczących każdego szczegółu wzajemnych obowiązków stron umowy w sytuacji, gdy obowiązki te zostały określone w przepisach prawa.

Krajowa Izba Odwoławcza uznała również, że fakt iż zamawiający uzależnił przystąpienie do odbioru przedmiotu robót od uzyskania od wykonawcy określonych dokumentów nie oznacza, że takie postanowienie umowne jest sprzeczne z art. 647 k.c. Krajowa Izba Odwoławcza uznała, że przepis ten nie zabrania żądania przez zamawiającego przedstawienia mu określonych dokumentów, ściśle zresztą związanych ze sposobem realizacji przedmiotu zamówienia przez wykonawcę. Dla zamawiającego istotne jest, czy podwykonawcy realizujący przedmiot zamówienia otrzymali wynagrodzenie z tytułu wykonanych robót. Zamawiający może zażądać takich dokumentów, podobnie zresztą jak każdych innych potwierdzających realizację przedmiotu umowy w sposób zgodny z tą umową czy też dokumentacją projektową. 

 

Źródło: www.uzp.gov.pl