Pomyłka, jaka nastąpiła w ofercie wykonawcy B. i była podstawą do stwierdzenia konieczności odrzucenia tej oferty na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 6 Pzp - polegała na wpisaniu w poz. 73 kosztorysu dotyczącego robót instalacyjnych co. w budynku B - zamiast wartości 1,12 r-g/m3 - wartości 0,86 r-g/m3. Poprawienie tej pomyłki - znajdującej w ofercie wykonawcy B. - wywołałoby konieczność ponownego przemnożenia - tym razem wartości 1,12 r-g/m3 przez stawkę zaproponowaną - tj. 10,60 zł/r-g - poprawiony koszt jedn. robocizny w poz. 73 dałby wartość 11,8720 zamiast 9,1160. Po dodaniu poprawionej wartości kosztu jedn. robocizny do kosztu jedn. samochodu samowyładowczego 5 t -w pozycji „razem koszty bezpośrednie” byłaby wartość 66.0819 zamiast 63.3259.
Po dokonaniu pozostałych obliczeń - różnica w cenie całkowitej oferty - w ocenie odwołującego, nie zakwestionowanej przez zamawiającego - wyniosłaby ok. 40 zł.
Z art. 87 ust. 2 pkt 3 Pzp wynika, że zamawiający ma obowiązek poprawienia wszelkich innych omyłek, powodujących niezgodność oferty z SIWZ, innych niż oczywiste omyłki pisarskie lub oczywiste omyłki rachunkowe, których poprawa nie spowodowałaby istotnych zmian w treści oferty. W przedmiotowej sytuacji omyłka w ofercie wykonawcy B. wywołała niezgodność oferty z SIWZ, a w wyniku jej poprawienia zmianie ulegnie cena w ofercie. Zamawiający poprawiając tą omyłkę będzie w konsekwencji musiał dokonać szeregu działań matematycznych, w wyniku czego ta niezgodność oferty z treścią SIWZ powinna zostać wyeliminowana.
W ocenie Krajowej Izby Odwoławczej - w zaistniałej sytuacji jedną z podstaw oceny „istotności” poprawy co do treści oferty była zmiana wartości ceny całkowitej oferty, w stosunku do wartości tej oferty.
W zaistniałej sytuacji zmiana dotyczyła wartości ok. 40 zł w stosunku do ceny oferty, na którą składają się wartości podstawowe - 4.384.981,89 zł - termomodernizacja, 2.010.286,27 zł - instalacja CO.
W ocenie Krajowej Izby Odwoławczej nie ulegało wątpliwości, że omyłka w ofercie odwołującego nie była istotna w stosunku do wartości całej oferty. Skład orzekający Krajowej Izby Odwoławczej miał również na uwadze zakres przedmiotu zamówienia w przedmiotowym postępowaniu - setki pozycji kosztorysów ofertowych i zróżnicowany charakter robót, jak również wielość podstaw wyceny - powodują, że omyłka dotycząca niewłaściwej stawki robocizny w jednej z pozycji jednego z kosztorysów nie ma charakteru istotnego w stosunku do całej oferty.
Krajowa Izba Odwoławcza zwróciła uwagę, że w uzasadnieniu do ustawy z dnia 4.09.2008 r. o zmianie ustawy Prawo zamówień publicznych oraz niektórych innych ustaw wskazano, że „Proponowany przepis art. 87 ust. 2 pkt 3 Pzp w szczególności ma na celu umożliwienie poprawiania tego rodzaju błędów, które mogą się pojawić w trakcie sporządzania kosztorysu ofertowego.”
Ponadto, jak słusznie wskazano w publikacji pod red. J. Sadowego „Prawo zamówień publicznych po nowelizacji z dnia 4 września 2008 r.” - „Dopuszczalne wydaje się dokonanie zmian w sytuacji, jeżeli z okoliczności wynika zamiar złożenia przez wykonawcę oferty zgodnie z wymaganiami zamawiającego oraz poprawienie omyłki nie ingeruje w sposób istotny w treść oferty, tj. nie powoduje konieczności znaczącej ingerencji ze strony zamawiającego lub nie dotyczy jej istotnych postanowień." („Prawo zamówień publicznych po nowelizacji z dnia 4 września 2008 r.”, red. J. Sadowy, Urząd Zamówień Publicznych, Warszawa 2008). W ocenie Krajowej Izby Odwoławczej z okoliczności postępowania jednoznacznie wynikał zamiar złożenia przez wykonawcę B. oferty zgodnie z wymaganiami zamawiającego. Również poprawienie omyłki nie ingerowało w treść oferty w sposób istotny, gdyż poprawieniu ulegnie wartość jednej z setek pozycji kosztorysów ofertowych, która w konsekwencji doprowadzi do poprawienia kilku innych wartości, ale porównanie wartości zmiany - ok. 40 zł - w stosunku do wartości oferty - 6 mln 395 tys. 268 zł 16 gr., wskazuje bezsprzecznie na jej znikomy charakter.
Krajowa Izba Odwoławcza uznała, że sam fakt, iż omyłka dotyczy ceny - czyli istotnego elementu oferty - nie powoduje, że ma ona charakter istotny w stosunku do całej oferty.
Krajowa Izba Odwoławcza zwróciła również uwagę, że w celu oceny kwestii, czy dana omyłka ma charakter istotny - należy zważyć przede wszystkim, jakie konsekwencje będzie miało poprawienie danej oferty, tzn. ile wyniesie wartość zmiany, jak również, ile pozycji będzie musiało ulec poprawie. W konsekwencji, należy stwierdzić, że charakter omyłki powinien być oceniany na tle danego postępowania o udzielenie zamówienia publicznego w ramach danej oferty. Zamawiający ma obowiązek poprawienia omyłek, które nie powodują istotnych zmian w treści oferty, wobec czego powinien badać konsekwencje poprawienia danej oferty w postępowaniu i uzasadniać, że zmiany w ofercie miałyby charakter istotny, bądź nie.
W ocenie Krajowej Izby Odwoławczej - nie miało znaczenia, że w postępowaniu cena ofertowa nie ma charakteru ceny ryczałtowej, gdyż obowiązek poprawiania omyłek na podstawie art. 87 ust. 2 Pzp, nie jest uzależniony od rodzaju określenia ceny w danym postępowaniu, ani od sposobu jej obliczenia.
Wyrok z dnia 26 listopada 2008 r., KIO/UZP 1277/08
Opracowanie: Zespół wPrzetargach